Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quà si ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestià ri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 Ã 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 Ã 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753
Maneto(-de Fuchs)
Dactylorhiza fuchsii
Orchidaceae
Noms en français : Orchis de Fuchs, Dactylorhize de Fuchs.
Descripcioun :Aquesto maneto, coumuno en mountagno, trachis dins li bos clar. L'esperoun fai mai de 3 mm de long, e la labreto èi marcado de rego e picoutado. E peréu aquesto caup tres partido, la dóu mitan èi mai longo. La cambo de l'enflourejado èi pleno alor que li fueio soun tacado de negre.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dactylorhiza
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 Ã 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Blachiero
- Prado
- Palun
Estànci : Subremediterran à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dactylorhiza fuchsii (Druce) Soó, 1962
(= Dactylorhiza maculata subsp. fuchsii (Druce) Hyl., 1966 )